Mavi bir günaydın yolluyorum sabahına
Yüreğimin sıcaklığını da gününe...
Sending a blue ‘bonjour’ to your morning,
And the warmth of my heart to your day…
Atatürk ve sanat. Sanatın önemi ve gerekliliği, Bilim ve sanat. Tasarım, araştırma, yaratıcılık, görme, algı .
K o n u
IŞIK
* Düzenleme
* Ton çubuğu - Yorum
MALZEME :
Kurşun kalem, resim kağıdı..
AMAÇLAR :
* Temel malzeme olan kurşun kalem ve kağıdı en ince özelliklerine göre tanıtmak ..
* Düzenlemede ışığın açık - orta - koyu değerlerinin öğrenciler tarafından doğru görülebilmesini sağlamak.
K o n u
NOKTA
* Nokta elemanı ile soyut düzenleme ( siyah – beyaz )
* Doğadan seçilen formun açık - koyu değerlerinin noktayla çalışılması
* Farklı programların kendi diliyle, tekniğiyle “nokta” konulu yorum. İlişkilendirmeye, yaratıcılığa dayalı bir çalışma, tasarım, gösteri vs.
MALZEME :
Resim kağıdı, kurşun kalem,cini mürekkebi,fırçalar, çeşitli uçlar, rapido,pilot k
AMAÇLAR :
* Resmin temel elemanı olan noktanın resim dilindeki önemini kavratmak.
* Sanatta, yaşamda, bilimde nokta,
* Biçimi oluşturan elemanlardan nokta ( tanımı ) ile yüzey değerlendirmesi
* Farklı disiplinlerle “nokta” konulu ortak bir çalışma yapma, ortak bir düzenleme tasarlama.
K o n u
ÇİZGİ
* Çizgi üzerine araştırma ve denemeler
* Çizgi çeşitleri ( şekillerine, kalınlıklarına, koyuluklarına göre )
* Değişik çizgileri kullanarak çevremizdeki elemanların düzenlenmeleri
* Farklı programlarla “çizgi” başlığının değişik teknik yorumu. Gösteri, görsel yorumun yanında sessel tasarım .Görsel, sessel, devinimsel yorumun birlikte gerçekleştirilmesi.
MALZEME :
Resim kağıdı, kurşun kalem, ispirtolu kalem, pastel, çini mürekkebi, guvaş, suluboya, ekolin vs. fırça, kumaş, uç, trilin, rapido, kibrit çöpü, dal parçası pilot kalem vs.
AMAÇLAR :
Biçimi oluşturan elemanlardan çizgi ( tanımı ) ile yüzey değerlendirmesi
* Boş - dolu alanla hacim yaratma
* Form elemanlarının tümünü kullanarak kompozisyon kurma
* Nokta ile çizginin yüzey üzerinde etkileri; durgunluk - dinamizm vs.
* Değişik birimlerle-disiplinlerle yaratıcılığa dayalı “çizgi” başlığında düzenleme tasarlama.
K o n u
LEKE ( AÇIK - KOYU ) SİYAH - BEYAZ TEKNİĞİ
* Çeşitli büyüklük ve karakterdeki geometrik şekillerin düzenlenmeleri
* Hayalden çalışma
MALZEME :
Resim kağıdı, fırçalar, çini mürekkebi vs.
AMAÇLAR :
Leke kavramını açık - koyu ögeleriyle kavratmak
K o n u
DOKU ( ORGANİK - İNORGANİK )
* Doku etüdü
* Yapılan doku etütlerinden seçilen bir örneğin çizimi ve yorum
* Aynı örneğin temel geometrik formlardan birinin üzerinde uygulaması
* Yorum. Farklı programlarla “doku” konulu bir gösteri hazırlanması Dokunun görsel boyutunun sese, devinime taşınması.
MALZEME :
Resim kağıdı, kurşun kalem , boyalar, uçlar
AMAÇLAR :
* Doğadaki nesnelerin iç yapılarının dışa yansıyan görünümlerinin kavratılması ( Doğal doku: Yaprak, taş, ağaç gövdesi, ot vs. Yapay doku: Kumaş, kağıt, metal, cam, alçı, vs ) ( Psikolojik etkiler : Yapı, renk, vs. ) Doğanın iç yapısını yansıtıcı düzenlemeler yaptırmak
* Doğayı tanımak, dokunun dış yüzeyleri plastik bakımdan etkili hale getirip yeni bir boyut oluşturmadaki rolünü anlatmak. Objeleri dokusal özellikleriyle resmetmek,
* Farklı disiplinlerle “doku” konulu ortak bir tasarım gerçekleştirmek
K o n u
* Organik bir nesnenin nokta - çizgi - ışık - ton ile anlatımı. Aynı elemanlarla serbest tasarım
MALZEME :
Resim k., kurşun kalem ,çeşitli boyalar vs.
AMAÇLAR :
Form çalışmalarını hacimli göstermek ve resimsel anlatım dilini kavratmak.
K o n u
PERSPEKTİF
MALZEME :
Resim kağıdı, kurşun kalem, cetvel vs.
AMAÇLAR :
* Çevredeki objelerin değişik yönlerden perspektif görünüşlerini gözlemek
* Perspektifin görsel anlatımdaki derinlik işlevi
* Perspektif çalışmalarında gözün eğitilmesine ağırlık verilen ( mekan içinde nesneleri doğru görmek ve gösterebilmek ) bir yol izlenecektir .
K o n u
DESEN – FİGÜR
* Figür kompozisyon
- Canlı modelden
- Hayalden
MALZEME :
Resim kağıdı, Kurşun kalem, çini mürekkebi, fırçalar vs .
AMAÇLAR :
Deseni ( hareket, oran, çizgi, ışık - gölge, perspektif vs. ) canlı ve cansız modeller üzerinde fazla etüt özelliklerine girmeden vermek
K o n u
KOMPOZİSYON
* Ritm
* Denge
* Zıtlık
* Egemen nokta / Odak noktası
* Şekil - zemin ilişkisi
* Kompozisyon ilkeleriyle görsel tarzda gerçekleştirilecek düzenleme dışında devinimsel, sessel boyutta da düzenlemeler, gösteriler gerçekleştirmek.
LAVİ TEKNİĞİ
* Natürmort
MALZEME :
Resim k.,çini m.,ya da suluboya, fırçalar, su kabı, sünger vs.
AMAÇLAR :
* Açık - orta - koyu değerlerini kavratmak
* Lavi tekniği vermek
* Pasajlar üzerinde durmak
* Araştırma olanağı sağlamak
K o n u
RENK
SULUBOYA TEKNİĞİ
* Natürmort
* Hayalden çalışma
MALZEME :
Resim kağıdı, suluboya, fırçalar, su kabı, sünger, vs.
AMAÇLAR :
* Suluboya tekniğini vermek
* Açık - orta - koyu değerlerini kavratmak
* Renk bilgisi - genel bilgiler - ana, ara renkler - sıcak, soğuk renkler, tamamlayıcı renkler
* Sınırlı renklerle çalışma ( Ana renkler )
* Sınırsız renklerle çalışma
* Renkte armoni
* Renkte zıtlık ( sıcak - soğuk vs )
* Renk tekniklerinin kavratılması
K o n u
KOMPOZİSYON
* Çizgisel – Gölgesel
* Düzlem – Derinlik
* Kapalı biçim – Açık biçim
* Çokluk – Birlik
* Belirlilik – Belirsizlik
* Görsel tarzda bir kompozisyon tasarlamak.
* Farklı programların kendi dillerini de kullanarak ortak bir çalışma gerçekleştirmek.
GUVAŞ TEKNİĞİ
* Açık – koyu, ışık - gölge
* Düzenlenmiş kompozisyon
* Harflerin özsel fonksiyonlarından arındırılıp, sanatsal bağlamda düzenlemeler yapılması
* Teknik : Kolaj
MALZEME :
Kolaj malzemeleri, elişi kağıtları, gazete, dergi,vs., makas, yapıştırıcı, resim kağıdı, fon kağıdı, kalem, cetvel
AMAÇLAR :
* Düzenlemelerde grafik elemanlarının kullanımı
* Grafik Sanatların özelliklerini ve işlevlerini kavratmak
* Öğrencilerin öğrendiği bilgileri sentezden geçirip kişisel yoruma açık çalışmalar yaptırmak...
TEMEL SANAT EĞİTİMİ DERSİNİN "TEMEL TASARIM" BÖLÜMÜNÜN, NOKTA, NESNE, GÖRSEL MEKAN, ÇİZGİ, ALAN, YÜZEL, İKİ VE ÜÇ BOYUTLU BİÇİMLE İLGİLİ ÇALIŞMALAR
1- Doğal bir nesneye bakış yöntemleri ve onun analizi
* İki boyutlu bir seri çizgisel çalışmalar
* Bakma+görme
2- Doğal bir nesne - 6 ayrı mekanda sunulur.
3- Basit bildiri elemanlarından daha zengin bildiri kümelerine geçiş:
* Nokta, harf parçası, kısa çizgi= Beyaz kağıt alanı üzerinde oynadığı rol
* Serbest çalışma
* Doğadan bir çalışma
* 2 boyutlu yanılsamalı mekanın kullanımı ve zenginleştirilmesi amaçtır.
4- Alan ve yüzey farkları
*Alanın yüzeyleştirilmesi
5- Yüzeyi tanımlayan çizgiler ve hacim oluşturma ( 2ve 3 boyutlu nesne zıtlığı )= Aynı alan üzerinde kullanılır - uygulanır.
* Üzerine paralel çizgiler çizilmiş kare bir beyaz kağıt, bir siyah fon kağıdı ve gazete kağıdı bükülür ve çizimi yapılır.
6- Biçim - zemin, artı - eksi alan ilişkisi
* Gazete ve dergiden çeşitli puntolar toplanır,
* Bu puntoların ilk yapısallığı bozulur.
* Eksi - artı bağlamında düzenleme yapılır.
* Denge+mekan
7- Ambalaj kağıtlarından oluşan deftere;
* Serbest araç, gereçler çizilir. Alışılmamış çizim araçları bulur.
* Malzeme buruşturularak çizilir.
* Kolaj..
8- 3 boyutlu biçime geçiş çalışmaları
* Kurşun kalemi sürtme yöntemiyle basınç, koyu-açık, değer ve basık modle çalışmaları yapılır.
* Lavi-serbest biçim
9- GENERATRİX: İki boyutlu biçim, boşluk içinde hareket ettirilerek, kendi ekseni etrafında döndürülerek ve değişik sistemli hareketlerle üçüncü boyuta ulaşıyor. Buna generatrix denir.( 2 boyutttan 3 boyuta geçiş )
* Harf elemanları,
* Artı-eksi alan,
* Zıtlaşma-şiddetleştirme,
* Serbest biçim,
* Aynı çalışma 6 kez yinelenir. Değişik yönlerden bakarak..
- Nokta
- Çizgi birimleri
- Sürtme
- Tarama
- Yüzey bükülmesi
- Lavi
- İç ve dış kontur
* Büyük-orta-küçük form dengesi
-Gözlem ( asıl )
10- Önce; hayal gücüne dayanan serbest ve uzay geometri yasalarına yaslanarak yapılan çalışma
* Canlı nesne model
* El - Kök
* Eli yorum - geliştirme
* Kontur
11- İç yapı - iç biçim ve dış biçim
* El-kulak
* Kitaplar incelenir.( İç organik yapısı ) analitik ve geometrik olarak incelenir.
* Kolaj
12- Başkalaşım ( Transformasyon )
* Doğadan bir biçim alınır. Başka bir mekana konulur.
* Eskiz yoluyla başkalaştırmaya başlanır
* Yeni bir mekanda istifleme ve bireşime gidilir.
TEMEL ÇİZİM DERSİ
1- 50 X 70 - 35 X 25 = Çizgi yığılma ve tarama yöntemi
* 35 x 25 = Giriş sınavı hayalden çizgisel bağlamda yinelenir.
2- Kuru ağaç köklerinden natürmort.
* Kurşun kalem - kontur
3- 10 luk kiprit paketi 6 karede kontursal olarak çizilir.
* Nokta ve kısa çizgi,
* Işık - gölge
4- Silmeye dayalı eksi alan değerlendirmesi,
* 4 ya da 6 ya bölünmüş alan değişik çizgi yoğunluklarıyla taranır ve karalanır.
* Griye-siyaha boyanan kağıt silinerek kibrit modelleri oluşturulur.
* El de aynen çalışılabilir.
5- Park - pazar yeri, meydan
* En az 4 eskiz - Ayrı kadrajlardan
* Karmaşıktan, basite,sadeliğe
6- Kolaj - İnsan resimleri 35x50 ya da 50 x 70 e istif edilir.
* Saydam eskiz kağıtlarına kopya edilir.
* Ters çevrilir, sürterek ödev kağıdına geçirilir.( Çizimler )
* Leke ( Siyah - beyaz )
* Leke ( istif )
* Bükme yöntemiyle hacimsellik ya da basık ve kabarık modle yapılır.
7- Masa ve tabureler yığılarak model yapılır.
* Alışılan mekan - nesne ilişkisini ters görme alışkanlığı verilir.( Eksi alanlar 2 boyutlu çizilir. Pozitif - artı yani nesnelerin kapsadığı alan da bu kez eksi alan uygulaması yapılır.)
8- Dış çevre - eskiz, 2 boyutlu çalışma
9- Natürmort ( Basit ) leke çalışması - 6 ayrı kadraj
10- 6 ayrı kadrajdan dengeli ve dinamik olanı seçilir.
* Leke - artı - modle çalışması yapılır.
11- Örn. makine parçaları çizdirilir. Geometrik ve eliptik ilişkiler ön plana çıkarılır.
12- Karmaşık natürmort düzenlenir.
* Üç kadraj
- Kontur,
- Leke,
- Modle
* Üç çalışma birleştirilir.
13- Kontur - leke - modle bireşimi dış mekanda da uygulanır.
14- Figür çalışmaları - oran
* Ana hatlar sadeleştirilir.
15- Figür çalışmaları - geometrik şekillerden hareketle vücut saptanır.
16- Figür çalışmaları - oran - kütle
17- Figür çizimine ara verilir. Sert + yumuşak malzeme karışımı çizimler ( Hayvan kemikleri + buruşturulmuş gazete )
* Lavi
* Kontur - ara tonlar
18- Figüre dönülür.
* Leke
19- İnsan iskeleti - " iç yapı - dış yapı ve biçim "
20- Portre - canlı model
21-Büst - yüzey, ışık - gölge, doku,
22- Dış mekan - görme bilgisi - açık sistem - sibernetik
23- Anıtsal mekan - örn: Ayasofya, Sultanahmet Camii
UYGULAMALI TEMEL SANAT EĞİTİMİ
KONULAR
İKİ BOYUTLU ÇALIŞMALAR
İki boyutlu değerler üzerine açıklamalar yapılacaktır
A- Şematik denemeler
1- Beş ayrı elemanın seçimi ( kelime, rakam, obje vs. )
Bunların dizilmesiyle ( yanyana )
2- Bunların farklı görünüşlerde düzenlenilmesi ( beş ayrı sistem meydana getirme )
3- Bu elemanları artırarak başka bir düzenlemeye yönelme
4- Bu düzenlemedeki elemanlar dünyasal elemanlardan seçilerek yeni bir düzenlemeye geçme.
5- Elemanların daire şeklinde bir dizi içinde düzenlenilmesi.
6- Elemanların hareket içinde şematik bir düzende yerleştirilmesi.
7- Elemanları eğri hareketlerle dört sabit nokta arasında kapalı bir biçim düzeni ortaya koyma
a) Hareketi sağdan başlatarak,
b) Hareketi soldan başlatarak.
8- Önceden alınan elementlerden bir açı hareketinde şekil görünümü düzenlemeleri.
9- Açık eğri hareketlerle geometrik sabit noktalar arasında görünüm düzenlemeleri. Bu çalışma sonraları üç boyutlu çalışmalara temel olacak şekildedir.
10- Dünya üzerindeki elemanlar ve varlıklardaki düz ve eğri çizgilerin kağıda aktarılmaları
B- Uzay ve boşluk ( Açıklık - Koyuluk )
1- İki boyutlu çalışmalarda öğrenciler uzay - boşluk düzenini ancak açıklık ve koyuluklar üzerinde yapacağı denemelerle algı yanılmaları düz ve eğri çizgilerin kağıda aktarılmaları
2- Gri değerler üzerinde çalışmalar.
3- Işığa ve karanlığa göre değer çeşitlemeleri.
4- Çok açık, çok karanlık değerler üzerinde kontrast denemeleri.
5- Dünya üzerindeki elemanlar ve varlıklardaki açıklık koyuluk değerleri üzerinde denemeler yapımı.
6- Üç boyutlu elemanların bu değerlerle analizi.
7- Geometrik bünyelerin bu değerlerle analizi.
8- Bu denemelerle yeni geometrik düzende bünyeler ortaya konma çalışmaları.
C- Renk ve Işık
Pigment teorisi açıklamaları.
1- Renk Çeşitlerinden düzenlemeler.
2- Aynı rengin çeşitlerinden düzenlemeler.
3- Aynı rengin bir değerinin açık ve koyu değerlerine göre düzenlemeler.
4- Kontrast renk çalışmaları.
5- Renk ve miktar denemeleri.
6- Aynı zamanda gözü etkileyen farklı renk değerleri üzerinde çalışmalar.
7- Üçten fazla rengin uyumlu şekilde kullanılması.
8- Serbest renk kullanma araştırmaları.
9- Renk çeşitleme araştırmaları.
* Kağıdın palet olarak kullanılması
* Büyük yüzey ve düzlemde renk düzenlemeleri
* Küçük yüzey ve düzlemde renk düzenlemeleri
* Dikey fırça vuruşları
* Renkli noktalama düzenlemeleri
10- Renklerden ve bir renkten bir yapı kurma
11- Dünya üzerindeki eleman ve varlıklarda renk uyumu denemeleri
12- Komplementer renk çiftleri üzerinde araştırmalar
* Işık ve renk teorisi açıklamaları
1- Renkli ışıklarla ( Temel ışık renkleri ile yeşil - kırmızı - mavi ) Denemelere girme.
2- Renkli ve beyaz ışıklarla çeşitli yüzeyler ve cisimler üzerinde ışık gölge çalışma denemeleri
3- Komplementer ışık renkleri ve teorileri üzerine denemeler.
4- Pigment renkler üzerinde ışık renkleri ile denemelere girişme ve teorileri.
D- Maddeler ve yapıları
1- Maddelerle öncel çalışmalar
2- Üçten daha fazla maddelerin düzenlenilmesi ve uyum denemeleri
3- 1 ve 2 den yararlanarak iki boyutlu düzenlemeler üzerinde araştırma ve denemeler
4- Çeşitli malzemelerle kısıtlı ve kısıtlamasız olanaklar ve eski denemelerine girişim
5- Dünya üzerindeki eleman ve varlıklardan madde yapımı ve bünye çalışma denemeler
E- Form
Nokta üzerine araştırma ve denemeler
1- Üçten fazla noktanın düzeni
2- İki boyutlu noktalar düzenlemeleri
3- İki boyutlu farklı değerdeki noktalarla çeşitlemeler
4- Eşit değerdeki noktaların düzenlemeleri
5- Aynı ve farklı renklerdeki renkli noktalarla düzenlemeleri
Çizgi üzerine araştırma ve denemeler
Düz çizgi
Eğik çizgi
1- Üçten fazla çizginin düzeni
Üçten fazla eğik çizginin düzeni
2- İki boyutlu görünümde çizgi düzenlemeleri
İki boyutlu görünümde eğri çizgi düzenlemeleri
3- Bir noktada kesişen çizgiler
Bir noktada kesişen eğri çizgiler
4- İki noktada kesişen üç çizgi düzenlemeleri
İki noktada kesişen üç eğri çizgi düzenlemeleri
5- Eğri ve düz çizgileri kullanarak dünya üzerindeki eleman ve varlıklardan yararlanarak biçim ve şekil düzenlemeleri üzerine çalışmalar.
* Aynı çizgisel biçimlerin tekrarından doğan denemelere geçilme
6- İçten gelen duygusal etkilere göre çizgi düzenlemeleri
7-Dünya üzerindeki eleman ve varlıklardan yararlanarak düz ve eğri çizgi araştırmaları
8- Aynı ve farklı renklerdeki düz ve eğri çizgi düzenlemeleri
Çeşitli şekildeki düzenlemelerle araştırma ve denemeler
1- Çeşitli büyüklük ve karakterdeki üçgenlerden düzenlemeler
2- Çeşitli büyüklük ve karakterdeki çokgenlerden düzenlemeler
3- Çeşitli büyüklük ve karakterdeki tam ve yarım dairelerden düzenlemeler
4- İki boyut üzerinde üç boyutlu görünümde kesişmiş düzlem girişimleri
5- Renkli düzlemler kullanarak yeni düzen araştırmaları.
Hareket ve ritm
İnsan figürü üzerinde hareket gözlemleri temrini
1- Parmakların hareketi
Bir parmağın, iki parmağın, üç parmağın, dört parmağın, beş parmağın hareket şekli
2- Çeşitli el hareketleri
3- Çeşitli kol hareketleri
4- Baş hareketi
5- Gövde hareketi
6- Ayak hareketi
7- Bütün vücut hareket uyumu bunların fotoğrafla tespiti.
1-2- Düzlem üzerinde bir yöne doğru hareket eden bir nokta - noktalar ve çizgi - çizgiler düzeni
3- Merkezi dönme
4- Basınç
5- Sürtme
6- Sürat ve uzaklık
7- 3-4-5-6 nın kalemle tek ve iki el, tek ve iki kolla serbest hareketlerle kağıda kaydı.
8- Geometrik şekilde belirtilen noktalar arasındaki ritm
9- 7 nin fırça ile denemeleri
10- Kalografi ( Kalem ve fırça ile ) denemeleri
11- Birleştirilmiş hareketler
12- Hareket tekrarları
13- Çeşitli alanlardaki maddelerdeki hareket
14- Bünye üzerindeki eleman ve varlıklarda hareket kontrol ve gözlemi ve bunların kayıtları
15- Serbest çalışmalar
Üç boyutlu çalışmalar :
Üç boyutlu değerler üzerine açıklamalar yapılacaktır.
* Kısıtlı maddelerle ve sistematik uygulamalı çalışmalar.
* Maddeler el altındaki ve kolaylıkla temin edinebilinen, ucuz, işlemi kolay, az alet ister nitelikte olacaktır.
1- Karenin katlanması ile elde edilen değişim.
2- 1 in çeşitlemeleri
3- Karenin kıvrılması bükülmesi ile elde edilen değişim ve çeşitlemeleri.
4- Kareyi katlayarak bükerek elde edilen değişimler
5- İç bükey ve dış bükey denemeleri.
6- Yüzeylere düşen ışık ve gölge değerleri üzerine çalışma ve düzenlemeler.
7- Kare katlama ve bükme ve kesme ile ilgili değişimler.
8- Uzayda - boşlukta nokta ( küre ), çizgi ( çubuk ), üçgen, dörtgen, çokgen, prizma düzenlemeleri
9- 8 dekilerin aynı elemanın miktarlarını çoğaltarak biçim ve büyüklük etkileri göz önüne getirilerek düzenlemelere geçme.
10- 8 deki bazı elemanların ip ( misina veya halat ) ile boşlukta görünen düzenlemelerine yönelme.
11- 10 daki denemelerde boyutlar ve ağırlık, kütle denemeleri ve görsel etki düzenlemeleri üzerine çalışmalar.
12- 11 deki çalışmalarda renk uygulama araştırmaları
13- Özel boyutlar üzerine çalışmalar ve boyutlara, rengine etkileri
* Özel hareket düzenlemeleri
1-Bir düzlemin ( üçgen, kare, dörtgen vb.) doğru yönde, ters yönde, çeşitli açılarda döndürülmesi ve bunların kalemle, fotoğrafla kayıtlarının yapılması, gözlenilmesi,
Düz ve yassı çubuk, yarım daire, tam daire, delikli ve parçalı, kesikli düzlemlerle bunun tekrarı,
2- Aynı karakterdeki iki figürün iki belirli nokta arasında döndürülerek elde edilen hareketlerin gözlemi ve bunların diğer cisim ve biçimlerle tekrarı
3- Bu hareketler a= Dik, b= Yatay,c= Eğik şekillerde tekrarlanarak yapılacaktır.
Maddeler içinde şekil bulma çalışmaları
Madde üzerinde gerekli açıklamalar yapılacaktır. Katı, sıvı, gaz
1- Hırpalanmış, doğa etkileri ile değişime uğramış maddeler. Çürüme, küflenme vs.
2- Ağaçta bünye değişimi, kırmak, testere ile kesmek, törpülemek, bükmek, ıslatmak gibi denemelerin gözlemi ve araştırma nedenleri,
3- Elle yapılan bünye değişimleri, yarma, kırma, liflere ayırma, bükme değişmeleri
4- Aletle yapılan bünye değişiklikleri, soyma, kesme, ezme, dövme, vurma, çarpma,
5- Analitik ve sentetik çalışmalar eklemeler, dokular, parçalamalar gibi.
6- Yakma, kızdırma, kül etme
7- Maddelerin kimyasal etkilere uğramaları
8- 2-3-4-5-6 daki denemelerin akla gelen bütün maddelere uygulanması.
Üç boyutlu işlerde renk düzenlemeleri
1- Düz beyaz renkteki üç boyutlu işlerde ( rölyef veya boşlukta duran cisimlerden renk denemeleri.
2- 1 deki işlerde beyaz ışık durumu görüntüleri üzerinde araştırmalar,
3- Tek renkte ışık durumu görüntüleri üzerinde araştırmalar.
4- Kırmızı, yeşil, mavi ışıkların teker teker veya karşısındaki görüntüler üzerine araştırmalar.
5- Kontrast ışık renklerinin 4 deki şekilde olduğu gibi tekrarı.
6- Pigment renkleri taşıyan işlerde beyaz ve renkli ışık görüntü denemeleri.
