“Minos pekala kapatabilir bana karayolunu da, denizyolunu da, en azından gök bana açık kalır.” Ovidius, Değişimler, VIII, 183 – *
İletişimin mesajı, mesajların iletişimi gökyüzünde başlıyor, haberleşmenin yoğun gereksinme duyulduğu, tekniğin henüz yeterli olmadığı çağlarda… Kuşlar ve gökyüzü… Gökyüzü ve kuşlar, en ideal uzağı yakın kılmak için… Henüz pul yok… Gün gelir ki pul yaşantımıza girer, endüstriyel değişimle… Ve hayalleri pulladık…
*
Pul tasarımı; internet yaşantımıza girdi gireli pul anılarda kaldı sanki… Tıpkı el yazıların da anılarda kalması gibi… El yazısı ne kadar önemlidir. Bireysel farklılıkların, bireysel değerlerin, bireysel zenginliklerinin göstergesidir. Halbuki bilgisayarın tuşlarından çıkan tüm yazılar aynıdır. Tek tip insana dönüştürür. Evet, herkesin sözcüğü farklıdır. Ama o sözcüğü yaşama sermenin içeriği, özü kadar biçimi de önemlidir.
Pulu biriktiriyorsunuz, farklı görsellerden oluşan kocaman koleksiyonlar oluşturuyorsunuz. Yapılan organizasyonlarla karşılıklı paylaşımlar gerçekleştiriyorsunuz… Ama internetteki e-postalar böyle birikmiyor. Bir kere özgün görsel tarafı yok gibi… Gerçi internetin de yaşamımıza kattığı muazzam katkılar var, bunu da geçmemek lazım. Şimdi el yazıları sergileri açılmaya başladı. İnternet tıpkı fotoğrafın bulunmasında olduğu gibi yeni sahalar açılmasına neden oldu.
Önce kuşlarla yollandı mektuplar, sonra postaneler yoluyla, şimdi internetle… Öğrencinin esin kaynağı güvercin olmuş, ağzına koyduğu mektupla. Pula böyle bir tasarım düşlemiş, eski çağlarda böyle yapılıyordu diye. Ancak bir farklılık var, “klasik pul şeklinde değil, çıkartma şeklinde olacak. Çıkartıp yapıştırılabilecek.” Diyor. Bu demektir ki pul sever filatelist - pul toplayıcıları elinde, sınırlı sayıda kişilerin elinde kalmayacak. Pul albümlerin, kataloglarının içinde hapis olmayacak herkesin buzdolabında, kitaplığında, duvarında yerini alarak daha geniş bir kitleye, alana yayılacak… Pulların sergilenmesini, saklanmasını sağlayan föylerden evinizin duvarlarına sıçrayacak iletişim aracı pullar… Gerçi sanal dünya da aradığınızda birçok pula ulaşabiliyorsunuz sadece dokunmadan, kokusunu hissetmeden. Ama dünya kültüründen bir parça tat almanıza da olanak tanıyor kültürel görseller. Ve pul sergileri açılıyor, sanatçıların yaptığı…
Diğer pul tasarımında uçak biçimine yer vermiş. “Uçak” sözcüğü tasarımın önüne yazılmış. Uçağın gövdesi hayalleri, umutları, vb. taşıyor. Arka kısım mektuplara ayrılmış. “Bir uçak şeklinde olurdu. Yine yapışkan çıkartma fakat görselde pullarla taşınan hayalleri, özlemleri vb. bütün duyguları zarfla ilişkilendirecek bir görseli uçağın içine yerleştirirdim.”
Pul tasarımı varyasyonunda; ağzında mektup olan kuş çalışma masasına konmuş karşısında insan figürü…
Diğer varyasyon; Mekan genişletilmiş. Çalışma masasında oturan kişinin penceresine konmuş ağzında mektupla kuş.
Son varyasyon; Aynı odada pencere açılmış kuş içeriye girmiş.
*
Pul tasarlarken hangi sorular oluşturulmalı?
* Mektup ne taşır?
- Özlem taşır
- Umut taşır
- Sevgi taşır
- Tutku taşır
- Dostluğu taşır
- Kardeşliği taşır-aile bağlarını taşır
- Heyecan taşır
- Bilgi taşır
- Paylaşımları taşır
- Sır taşır
- Barış taşır
- İş taşır vs. gibi çoğaltabiliriz…
* Pul tasarımı neleri içerir?
Pulun kişiliği vardır.
- Ülkeyi içerir
- Ülke liderlerini içerir
- Sanatçıları içerir
- — Sanatı içerir
- Bilim insanlarını içerir
- — Bilimi içerir
- Efsaneleri, masalları içerir
- Sporu içerir
- Gençliği içerir
- Ülkenin coğrafyasını içerir
- Kentleri içerir
- Tarihi içerir
- Doğayı içerir
- Anıları içerir
- Resmiyeti içerir
- Özel günleri, ilk günleri, anma günlerini içerir
- Eğlenceyi içerir
- Kurumu içerir vs. konuları çoğaltabiliriz…
* Pul tasarlarken nelere dikkat etmeli?
Pulun özelliği vardır…
Pulun işlevi vardır.
İletişim aracıdır.
Mesajı vardır.
Resmi, görseli vardır
Yazısı vardır.
Malzemesi vardır.
Boyut küçük olduğuna göre tasarımda bu göz ardı edilemez. Her ne kadar büyüteç malzemelerinden biri ise de… Sadelik her tasarımda olduğu gibi başat olmalıdır. Burada estetik vardır ama hem taşıyıcı konumu hem de yukarıda sayılan konular gereği işlevselliği de vardır. Tasarımın yanında ülkenin adı ve pulun taşıyıcı ederi yazılmalıdır. Bazen basılış nedeni de konabiliyor. Bu denge iyi tutturmak gerekir.
***
Kavram bölümünden “boşvermek” seçilmiş. “Boşvermek, hayatı seyirci olarak izlemektir. Bir hayat vardır ama ne anlamı vardır, ne de senindir.” Kadrajın altına yazılan bu yazının üstünde çizim var. Kenara çizilmiş oynatacak makine ve ona kıvrılarak uzanan bir film şeridi… Üzerinde yaşamdan sahneler…
2. fikir; üste bir yelkenli çizilmiş. Altında “boşvermek, hayata yol vermeden rüzgar ne tarafa eserse o tarafa sürüklenmektir.” Yazıyor…
Tasarım bölümünde estetik ve işlevselliğin aynı anda düşünülme zorunluluğu vardır. Ancak kavram kısmında özgürce ve özgün olarak yaratıcılık başat yapılmıştır… Buradan çıkışla farklı konulara, tasarımlara, reklamlara gidilebilir… Bir çıkış noktasıdır kavram bölümü, fikir çağrıştırma alanıdır.
***
“Ezici kaygıların yakasını bırakmadığı bir kimsenin kalbinden nasıl hızlı bir düşünce akıp geçiyorsa, işte, Hermes de öyle, söz ile eylemi aynı anda evirip çeviriyordu kafasında.” Momerik ilahi, 43**
• Eğitim sistemine genel bir eleştiri getiriyor, yaşama eleştirel bakmaya örnek verilecek soruda… Teori ve uygulama aynı anda olmalı, diyerek. Öğrenciye katılıyorum… Öğretmen adayları oldukları için bu soru çok önemli. Kendilerine uygulamalılar önerdiklerini…
• Özeleştiride kendini daha zorlamasının iyi olacağını yazıyor. Haklı. Dersimiz buna ilişkindi. Sınırları zorlamak…
• Ben olsaydım ne yapardım, sorusuna verdiği yanıt; “Ben olsaydım eğitimdeki kalıpları aynı sizin gibi kırmak isterdim. Böylece insanlar kendine dönebilir ve hayatın değeri ve tadı değişebilir.”
***
* Yunan ve Roma Mitolojisi C. ESTIN, H.LAPORTE, S137
**Yunan ve Roma Mitolojisi C. ESTIN, H.LAPORTE, S,149
18 – 06 2010 / İSTANBUL
|
